ေဒါက္တာေအးခ်မ္း၏ ဘဂၤါလီအေရးႏွင့္ပက္သက္သည့္ အဆုိသံုးရပ္ (၃၀.၈.၂၀၁၇)

အားလံုးမဂၤလာပါခင္ဗ်ာ

အခုတေလာမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလံုး ၾကားသိေနရတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္က ေသြးထြက္သံယိုမႈေတြအတြက္ အလြန္တရာမွ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါတယ္ ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက ျပည္သူေတြဟာ ဘယ္ေတာ့မ်ား ေအးခ်မ္းသာယာတ့ဲ ဘဝတခုကို ရႏုိင္ၾကမလဲဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စဥ္းစားလို႔ေတာင္ မရေအာင္ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒီျပႆနာကိုေျဖရွင္းဖို႔အတြက္  ကြၽန္ေတာ္ ဒီေန႔ အခ်က္ကေလး သံုးခ်က္ေလာက္ ကြၽန္ေတာ့္ကို တင္ျပ ေဆြးေႏြးခြင့္ျပဳပါ  ။

ဒီ .. ဘူးသီးေတာင္ ၊ ေမာင္ေတာ ၊ ရေသ့ေတာင္ ၊ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ရဲ႕ အေနာက္ဖက္ကမ္းနဲ႔ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွာ အခု ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျပႆနာဟာ အခုမွေလာေလာလတ္လတ္ ျဖစ္လာတ့ဲ ျပႆနာေတြ မဟုတ္ပါဘူး ။ ဒီျပႆနာဟာ ၁၉၄၂ ခု ကာလပ်က္တဲ့အခ်ိန္ အဂၤလိပ္အထြက္ ဂ်ပန္အဝင္က စၿပီးေတာ့ ျဖစ္လာတာ အခုဆိုလို႔ရွိရင္ အႏွစ္ (၇၅) ႏွစ္သက္တမ္းရွိပါၿပီ ။

အဲေတာ့ .. ဒီျပႆနာဟာ တကယ္တမ္းေျပာမယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ ႏုိင္ငံျခားသားတခ်ိဳ႕ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာ ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ နယ္နိမိတ္ထဲက နယ္နိမိတ္တခ်ိဳ႕ ၊ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းက နယ္ကို ဖဲ့ယူဖုိ႔ သူတို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံအျဖစ္ ဖန္တီးဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး မဟာဗ်ဴဟာ Political Strategines တရပ္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ နားလည္ထားဖို႔လိုပါတယ္ ။

၁၉၄၂ ခုႏွစ္ကေန ျဖစ္လာတဲ့ျပႆနာဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ သူတို႔ဘက္က မဟာဗ်ဴဟာေတြ ေျပာင္းလဲလာတယ္ဆုိတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္ ။ အခု ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ သူတို႔က်င့္သံုးလာတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာဟာ ေနာက္ဆံုးေပၚ မဟာဗ်ဴဟာျဖစ္ပါတယ္ ။ တနည္းအားျဖင့္ လူအင္အားနဲ႔ လူ႔လွိဳင္းလံုးကို အသံုးျပဳၿပီးေတာ့ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ထုိးစစ္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သိမ္းပိုက္ဖို႔ ႀကံစဥ္ေနတဲ့အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္ ။

ဒီ … သူတို႔ရဲ႕ဗ်ဴဟာစတာဟာ ၁၉၅၁ ကေန စပါတယ္ ။ ၁၉၅၁ ၊ ဇြန္လ (၁၅) ရက္ေန႔နဲ႔ (၁၆) ရက္ေန႔မွာ အလယ္သံေက်ာ္ညီလာခံဆုိတာကို သူတို႔ က်င္းပခဲ့တယ္။ အဲဒီအလယ္သံေက်ာ္ညီလာခံမွာ သူတို႔ ဘာေတာင္းဆုိလဲဆုိလို႔ရွိရင္ ရခုိင္တုိင္း ေျမာက္ပိုင္းကို သီးျခားမူစလင္ျပည္နယ္အျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းေပးရမယ္ ၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံဖြဲ႔စည္းပံုအရ ဖြဲ႔စည္းေပးၿပီးျဖစ္တဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ ၊ ကရင္နီျပည္နယ္ ၊ ခ်င္းဝိေသသတုိင္းတို႔နဲ႔ တူညီတ့ဲ အဆင့္အတန္းရွိေစရမယ္ဆုိတာကို ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္ ။

ဒီမွာစခဲ့တာက သူတို႔ရဲ႕ Autonomous လို႔ေခၚတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတဲ့ နယ္ေျမတခုကို ထူေထာင္ဖို႔ပါပဲ။ ဒီလူေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံသား မဟုတ္တဲ့အတြက္ တုိင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္တဲ့အတြက္  ဒါကို အဲဒီေခတ္က ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရကလည္း ခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး ။( အဲဒီအခါမွာ ) ၁၉၄၆ ကေန ၁၉၆၀ အထိ မူဂ်ာဟစ္သူပုန္ေတြ ထတယ္ ။ ေျပာက္က်ားစစ္ ဆင္ႏႊဲတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ဒါလည္းပဲ ေနာက္ဆံုးမွာ ေပ်က္ကြယ္သြားပါတယ္ ။ ၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီ အေရးအခင္းနဲ႔အတူ တခါသူတို႔ အလံနီထူၿပီးေတာ့ ေပၚလာတယ္ ။ ဒီအခ်ိန္မွာက်ေတာ့ OIC လို အဖြဲ႔မ်ိဳးေတြကလည္း သူတို႔ကုိ ကူညီေပးလာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာ ထင္ထင္ရွားရွား ဘာကိုေပၚလာသလဲဆိုလို႔ရွိရင္ (   ) လို႔ေခၚတဲ့ မူစလင္ အစၥလာမ္ဘာသာ ႀကီးစိုးတဲ့ နယ္ေျမတခုထူေထာင္ဖို႔ ဆိုတာဟာကို အတိအလင္း ေၾကျငာလာပါတယ္ ။ ဒါဟာ (၁၈) ရာစု ေႏွာင္းပိုင္းမွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ၊ ေဆာ္ဒီ အာေရဗီးယားမွာ အေျခခံတဲ့ ဝဟာဘိ ဆိုတဲ့ လွဴပ္ရွားမႈျဖစ္တယ္ ။ ဒီ ဝဟာဘိဆုိတဲ့ အေျခခံဟာ မူဆလင္ညီေနာင္ေတြ အတြက္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို႔ ၊ စုိက္ပ်ိဳးလုပ္ကိုင္ဖို႔ ေျမယာနဲ႔ ေရရရွိတဲ့ေနရာကို အားလံုး သိမ္းပိုက္ရမယ္ ။ မူဆလင္ညီေနာင္ေတြကို အဲဒီမွာ အေျခခ်ေပးရမယ္ ။ ဒီကေနၿပီးေတာ့ လယ္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရးကို အေျခခံတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုကို တည္ေထာင္ၿပီးေတာ့ ဂ်ီဟတ္စစ္ပြဲ တခုကို ဆင္ႏႊဲဖို႔ အဆင္သင့္ေနရာယူရမယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို အခု ေမာ္လဝီဆရာႀကီးေတြက ကမ႓ာေပၚအႏွံ႔မွာရွိတဲ့ ေျမဆိုတာဟာ ဘုရားသခင္က ဖန္ဆင္းတဲ့ေျမျဖစ္တယ္ ၊ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီေျမမွာ မူဆလင္ေတြဟာ မူဆလင္ပီပီ ေနထုိင္ခြင့္ရွိတယ္ ဆုိတဲ့အယူအဆနဲ႔ ေပါင္းစပ္လာၾကပါတယ္ ။

နံပါတ္ (၂) အခ်က္ကေတာ့

သူတို႔ဟာ အမည္နာမေခၚယူသံုးစြဲဖို႔ (တနည္းအားျဖင့္) အဂၤလိပ္လိုေျပာမယ္ဆုိရင္ Self Identification ဆုိတာကို အဓိက ဆုပ္ကိုင္ထားတာ ၊ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးဆုိတဲ့နာေမကို သူတို႔ အစဥ္တစိုက္ ေတာင္းဆိုလာတယ္ ။ ဒါကို ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဘတ္ကီမြန္း ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္ေရးကိုယ္စားလွယ္ ဟန္ဟီးလီး ၊ အယင္က ကိုယ္စားလွယ္ ကိန္တားနားတုိ႔ကလည္း လူမ်ိဳးတမ်ိဳးကုိ သူတို႔ေခၚေစခ်င္တဲ့ အမည္နာမအတုိင္း ေခၚရမယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ေထာက္ခံတယ္ ။ ဒီေနရာမွာ ျပႆနာက ဘာလဲဆုိလို႔ရွိရင္ … ရိုဟင္ဂ်ာဆုိတာဘာလဲ ? ဒါကို ကြၽန္ေတာ္ အထပ္ထပ္အခါခါ ရွင္းျပခဲ့တယ္ ။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာဟာ ရခုိင္သားဆိုတဲ့ ကုလားစကားျဖစ္ပါတယ္ ။ ဘဂၤလီဘာသာနဲ႔ ရခိုင္သားလို႔ ေခၚတာျဖစ္တယ္ ။ အဲဒီေတာ့ ရခိုင္သားမဟုတ္တဲ့ ဒီဘဂၤါလီအႏြယ္ေတြကို ရခိုင္သားလို႔ေခၚတယ္ဆုိတာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြအေပၚမွာ လံုးဝ မတရားရာက်ပါတယ္ ။ တနည္းအားျဖင့္ ဒါကို သူတို႔လူ႔အခြင့္အေရးဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာလို႔ရွိရင္ ၊ တဖက္မွာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြအေပၚမွာ လူ႔အခြင့္အေရးတခုကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းလို႔ပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရႈျမင္ၾကရမွာျဖစ္တယ္ ။ အဲဒါကို ၿဗိတိသွ်သံအမတ္ေဟာင္း ေဒးရိတိုကိန္ကလည္း ေထာက္ျပခဲ့ပါၿပီ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ဆုိင္ရာ ၿဗိတိသွ်ဆုိင္ရာ သံအမတ္ အန္ဒရူးပတ္ထရိ ကလည္းပဲ ဒီျပႆနာဟာ ႏုိင္ငံတကာ ျပႆနာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံပါလီမန္ ၊ ျမန္မာလႊတ္ေတာ္ကသာ ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ ျပႆနာျဖစ္တယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ေထာက္ျပထား ပါတယ္ ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္နဲ႔ ပက္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီ .. ရိုဟင္ဂ်ာဆုိတာဟာ ကြၽန္ေတာ့္တို႔ သမိုင္းမွာ မရွိဘူး ။ ရိုဟင္ဂ်ာဆုိတာဟာ တကယ္ေတာ့ ရခိုင္လူမ်ိဳးကို ဘဂၤါလီဘာသာမွာေခၚတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ ဆုိတာကို ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ ဒါဟာ သူတို႔နာမည္မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က အစဥ္တစုိက္ ေျပာဆုိေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္ ။

နံပါတ္ (၃) အခ်က္က ဘာလဲဆုိလို႔ရွိရင္

ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံထဲက ဖဲ့ထုတ္ၿပီးေတာ့ သီးျခားမူစလင္ႏုိင္ငံတခုထူေထာင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းလာျခင္းျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒါကေတာ့ ေဗာ္လကန္စစ္ပြဲအၿပီးမွာ ယူဂိုဆလားဗီးယားႏုိင္ငံကို ၿပိဳကြဲသြားေစလိုတဲ့ဆႏၵ ၊ ေနာက္တခုက အဓိက မူဆလင္ကမ႓ာနဲ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ရန္သူျဖစ္လာတဲ့ ဆားဗီးယားႏုိင္ငံကို အင္အားခ်ိနဲေစလိုတဲ့သေဘာနဲ႔ ကိုဆိုဗိုႏုိင္ငံကို ဖဲ့ထုတ္သြားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ကုလသမဂၢရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္တခုျဖစ္တဲ့ R2P (Responsibility to Protect) လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္ ။ အဲဒါကေတာ့ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံမွ အဖိႏွိပ္ခံေနရတဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးကို အဲဒီႏုိင္ငံရဲ႕အစိုးရက ကာကြယ္မေပးလို႔ရွိရင္ ႏုိင္ငံတကာက စြက္ဖက္ၿပီးေတာ့ ကာကြယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီအခြင့္အေရးကိုယူၿပီးေတာ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ ျပႆနာမွာ ႏုိင္ငံတကာက စြက္ဖက္ၿပီးေတာ့ R2P နဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို ဖဲ့ထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းလာပါၿပီ ။ ဒီအခ်က္ကို ဘယ္မွာေတြ႔လဲဆုိရင္ တေလာကမွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္လုပ္သြားတဲ့၊ ဘူးသီေတာင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္လုပ္သြားတဲ့ ဦးေရႊေမာင္ဟာ R2Pဆိုတာကို တြင္တြင္ႀကီးေျပာၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာက စြက္ဖက္ဖို႔လိုၿပီဆုိတာကို ေထာက္ျပသြားပါတယ္ ။

ဒီေနရာမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေျပာရမယ့္အခ်က္ကဘာလဲဆိုလို႔ရွိရင္ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီအၾကမ္ဖက္ဝါဒကို တင္သြင္းလာတာဟာ ဒီလူေတြျဖစ္တယ္ ။ ဒီအၾကမ္းဖက္ဝါဒသမားေတြရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ရခိုင္ျပည္ကိုဖဲ့ထုတ္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ကုလသမဂၢပဋိညာဥ္စာတမ္းနဲ႔ လံုးဝ လံုးဝ ဆန္႔က်င္ေနတယ္ဆုိတာကို ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက သိထားဖို႔လိုပါတယ္ ။ အတိအလင္း သူတို႔ ေၾကျငာသြားတဲ့အခ်က္က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၁) ရက္ေန႔မွာ လန္ဒန္ၿမိဳ႕မွာ ဘဂၤါလီမူဆလင္ေတြရဲ႕ ညီလာခံတခုကို က်င္းပၿပီးေတာ့ အစၥလာမၼစ္ ရိုဟင္ဂ်ာႏုိင္ငံေတာ္ (Islamic Republic of Rohanland) ဆုိတာကို ထူေထာင္မယ္လို႔ အတိအလင္း ေၾကျငာထားပါတယ္ ။ ႏုိင္ငံရဲ႕အက်ယ္အဝန္း ၁၆၀၀၄၂ စတုရန္း ကီလိုမီတာရွိၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ျဖစ္တယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ေၾကျငာသြားပါတယ္ ။ ဒီအခ်က္ဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာကို ထိပါး ေစာ္ကားလာၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို R2P ဆိုတဲ့အခ်က္နဲ႔ အေရးယူလို႔ရမွာလား ၊ မရပါဘူး ။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ျပည္တြင္းေရးဆိုတာ ထင္ရွားတယ္ ။ ဒီလူေတြကို ဒီလူမ်ိဳးေတြကို ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရက ဖိႏွိပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး ။ ဒီလူမ်ိဳးေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံဥပေဒကို လံုးဝခ်ိဳးေဖာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတခုကို သီးျခား နယ္ေျမတခု ထူေထာင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနျခင္းျဖစ္တယ္ ။

အဲဒီေတာ့ ေနာက္ဆံုးပိတ္အေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ ခ်ိန္ကိုက္လွဳပ္ရွားမႈတခုအျဖစ္နဲ႔ အခုျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အခ်က္ကေလးေတြကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္ ။

အခု ဒီေနရာမွာ ကိုဖီအာနန္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထြက္လာတယ္ ။ ကိုဖီအာနန္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာ အတိအလင္းဆိုထားတယ္ ။ ႏုိင္ငံေတာ္အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ အႀကံျပဳခ်က္အရ ျပႆနာျဖစ္ေစမယ့္ ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ ဘဂၤါလီဆိုတဲ့စကားကို မသံုးပါဘူးလို႔ အတိအလင္းေျပာထားပါတယ္ ။

အဲဒါေၾကာင့္ ဒီေကာ္မရွင္ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့စကားကို အသိအမွတ္မျပဳဘူး ၊ အသိအမွတ္မျပဳတဲ့အတြက္ ဒီေနရာမွာေပါက္ကြဲၿပီးေတာ့ အဲဒီေန႔မွာပဲ ခ်ိန္ကို လွဳပ္ရွားျခင္းဆိုတာကို ေတြ႔ရပါတယ္ ။

အဲဒါေၾကာင့္ ဒီအရာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္ခ်ာအာဏာကို ေစာ္ကားတဲ့ ၊ ထိပါးတဲ့ လွဳပ္ရွားမႈျဖစ္တယ္ ။ ရခိုင္ျပည္သူေတြရဲ႕ ဘိုးဘြားပိုင္ေျမကို လုယက္ဖို႔ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ႀကိဳးပမ္းလာျခင္းျဖစ္တယ္ဆုိတာကို ကြၽန္ေတာ္ ဒီေနရာက သတိေပးလိုက္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ ။

Dr.Aye Chan

(30,Aug,2017)